Pers Umar Hayyam'ın anma günü

18 Mayıs'ta İran şair ve matematikçi Hayyam'ı anıyor.

Nishapur'da doğan MarUmar Hayyam, 18 Mayıs 1048, Farsça bir matematikçi, gökbilimci, şair ve filozof idi.

Hayyam kelimenin tam anlamıyla "çadırcı" anlamına gelir ve bu, babasının mesleği gibi görünüyor, Antik Pers'in en ünlü matematikçilerinden biridir. Yüce şair ve mükemmel matematikçi, o büyük bilimsel değerlerinden çok şiirleriyle tanınır.

Dokuz yüz yıldan daha uzun bir süre önce, Doğu'nun matematiksel çalışmaların ön saflarında sanatçılar ve bilim adamları için referans noktası olduğu, Nişapur'da, şimdi İran'da doğmuş olan bu İranlı bilim adamının faziletlerini bulalım. Hayyam'ın yılları, hayatının uzun dönemlerinde kaçınılmaz olarak kendisini çalışmalarına gerekli dinginlikle adamasını engelleyen ve onu şiirlerinde de bulduğumuz bir karamsarlığa götüren medeni ve dini mücadeleler yıllarıydı. Matematik için en önemli kitabının girişinde zorluklarını anlatan kendisidir, Cebir problemlerinin ispatı üzerine inceleme:

En önemli bilimsel çalışmaları arasında, kesin astronomik tabloların derlemesini ve Jülyen takviminden daha iyi ve neredeyse Gregoryen takvim kadar kesin olan 1079 takviminin reformuna yaptığı katkıyı hatırlıyoruz. Yılın uzunluğunu hesaplamayı başardığı hassasiyete hayret ediyoruz: 365,24219858156 gün.

Hayyam, kübik denklemleri konik kesitler aracılığıyla çözmeyi başardı ve bunların yalnızca cetvel ve pergelle çözülemeyeceğini saptadı, bu sonuç ancak 750 yıl sonra kanıtlanacaktı. Ayrıca, cebir problemlerinin gösterilmesi üzerine İnceleme adlı eserinde bu denklemlerin eksiksiz bir sınıflandırmasını sunar. onun bir başka önemli sonuç, yine bu alanda, kübiklerin birden fazla çözümü olabileceğinin kabul edilmesidir, ancak üç çözümü olabileceğini keşfetmeye gelmiş gibi görünmüyor. Tam bir üçüncü derece denklemler teorisine ulaşabilecek olanlar yalnızca Tartaglia ve diğer on altıncı yüzyıl matematikçileri olacaktır.

Sonsuz gizemi bilmiyoruz, ne sen, ne ben

bu gizemli kelimeyi okumuyoruz, ne siz ne de ben

Perdenin ardında benim hakkımda konuşurlar.

perde düştüğünde ne sen ne de ben kalacağız

Umar Khayyām (1048-1131)